Sitemap Nedir, SEO İçin Nasıl Optimizasyon Yapılır? #
Sitemap (Site Haritası), web sitelerinin arama motorları tarafından daha kolay bulunması ve indexlenmesi için kullanılan kritik SEO uygulamalarından biridir. Bu dosya, sitenizdeki URL’leri ve bu URL’lere ait ek bilgileri içerir. Sitemap’ler, arama motorlarına sitenizin yapısı hakkında bilgi vererek tarama süreçlerini optimize eder ve SEO performansınızı artırır.
Sitemap dosyası nedir, nasıl çalışır, türleri nelerdir, nasıl düzenlenmelidir gibi sorularınıza bu içeriğimizde yanıt bulabilirsiniz.
Sitemap Nedir ve Nasıl Çalışır? #
Sitemap, web sitenizdeki sayfaların listesini içeren, arama motorlarına bu sayfaların varlığını bildirerek web sitenizin daha kolay bulunmasını ve dizine eklenmesini sağlayan bir dosyadır.
Genellikle XML formatında oluşturulan sitemap’ler, arama motoru botlarının sitenizi daha verimli taramasına yardımcı olur. Bu sayede, özellikle yeni eklenen veya güncellenen sayfalarınızın hızlı bir şekilde dizine eklenmesi sağlanır.
Sitemap Türleri Nelerdir? #
Farklı içerik türleri ve ihtiyaçlar doğrultusunda çeşitli sitemap türleri bulunmaktadır:
- XML Sitemap: Arama motorları için tasarlanmış, sitenizdeki URL’leri ve bunlara ait meta verileri içeren XML formatındaki dosyalardır.
- HTML Sitemap: Kullanıcı deneyimini artırmak amacıyla oluşturulan, sitenizdeki sayfaların listesini içeren HTML formatındaki sayfalardır.
- Görsel ve Video Sitemap: Sitenizdeki görsel ve video içeriklerin URL’lerini ve bunlara ait bilgileri içeren özel sitemap dosyalarıdır.
- Haber Sitemap: Haber siteleri için özel olarak tasarlanmış, güncel haber içeriklerinin URL’lerini içeren sitemap dosyalarıdır.
XML Sitemap Nasıl Yapılandırılır? #
XML Sitemap, belirli etiketler kullanılarak yapılandırılır.
Sitemap dosyasını yapılandırmak için kullanılabilecek temel etiketler ve açıklamaları aşağıdaki tabloda sunulmuştur:
Etiket | Açıklama |
<urlset> | Tüm URL girişlerini kapsayan ana etiket. |
<url> | Her bir sayfa için kullanılan kapsayıcı etiket. |
<loc> | Sayfanın tam URL’sini belirtir. |
<lastmod> | Sayfanın en son ne zaman güncellendiğini gösterir. |
<changefreq> | Sayfanın ne sıklıkla değiştiğini belirtir (örneğin, daily, weekly). |
<priority> | Sayfanın öncelik derecesini belirtir (0.0 ile 1.0 arasında bir değer). |
Örnek XML Sitemap:
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
<url>
<loc>http://www.orneksite.com/</loc>
<lastmod>2023-12-28</lastmod>
<changefreq>monthly</changefreq>
<priority>0.8</priority>
</url>
<url>
<loc>http://www.orneksite.com/hakkimizda</loc>
<lastmod>2023-12-20</lastmod>
<changefreq>yearly</changefreq>
<priority>0.5</priority>
</url>
</urlset>
HTML Sitemap Nedir ve Kullanıcı Deneyimine Katkıları? #
HTML Sitemap, ziyaretçilerin sitenizdeki içerikleri kolayca bulmalarını sağlayan, sayfalarınızın listesini içeren bir web sayfasıdır. Bu sayede kullanıcılar, aradıkları bilgilere hızlıca ulaşabilir ve sitenizde daha uzun süre vakit geçirebilirler. Ayrıca, HTML Sitemap’ler arama motorları tarafından da taranarak indekslenebilir, bu da SEO açısından fayda sağlar.
Sitemap Nasıl Oluşturulur ve Test Edilir? #
Sitemap oluşturmak için aşağıdaki yöntemleri kullanabilirsiniz:
- Manuel Oluşturma: Küçük siteler için elle XML dosyası oluşturabilirsiniz.
- CMS Eklentileri: WordPress gibi içerik yönetim sistemleri için geliştirilen eklentilerle otomatik olarak sitemap oluşturabilirsiniz.
- Otomatik Jeneratörler: Çevrimiçi araçlar kullanarak sitemap oluşturabilirsiniz.
Sitemap’inizi test etmek için:
- Google Search Console’a giriş yapın.
- “Sitemaps” bölümüne gidin.
- Sitemap URL’nizi ekleyerek çalışıp çalışmadığını ve hataları kontrol edin.
Sitemap ve Robots.txt Entegrasyonu Nasıl Yapılır? #
Robots.txt dosyası, arama motoru botlarına hangi sayfaların taranıp taranmayacağını belirtir. Sitemap’inizi robots.txt dosyasına ekleyerek arama motorlarına sitemap’inizin yerini bildirebilirsiniz.
Örnek Robots.txt Dosyası:
User-agent: *
Disallow: /gizli/
Allow: /
Sitemap: http://www.orneksite.com/sitemap.xml
Sitemap Optimizasyon İpuçları #
Sitemap’inizi optimize etmek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Güncel ve Dinamik İçeriklerin Eklenmesi:
Yeni ve güncellenen sayfalarınızı düzenli olarak sitemap’e ekleyin.
- Yinelenen URL’lerin Kaldırılması:
Aynı içeriğe sahip farklı URL’leri sitemap’ten çıkarın.
- Mobil Uyum Kontrolü:
Sitenizin mobil uyumlu olduğundan emin olun ve mobil sayfalarınızı sitemap’e ekleyin.
- Büyük Sitelerde Parçalı Sitemap Kullanımı:
Eğer sitenizde 50.000’den fazla URL veya 50 MB’yi aşan bir dosya boyutu varsa sitemap’lerinizi bölümlere ayırarak daha yönetilebilir hale getirin.
Parçalı sitemap’ler, ana bir index dosyası üzerinden birleştirilir.
Örnek Parçalı Sitemap Yapısı:
<sitemapindex xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
<sitemap>
<loc>https://www.orneksite.com/sitemap1.xml</loc>
<lastmod>2023-12-28</lastmod>
</sitemap>
<sitemap>
<loc>https://www.orneksite.com/sitemap2.xml</loc>
<lastmod>2023-12-28</lastmod>
</sitemap>
</sitemapindex>
Not:
Bu yapı, arama motorlarının her bir sitemap dosyasını kolayca bulmasını sağlar.
Video ve Görsel Sitemap Nasıl Optimize Edilir? #
Video Sitemap:
Video içeriklerinin doğru bir şekilde dizine eklenmesi için özel olarak oluşturulmuş sitemap türüdür.
Örnek Video Sitemap Kodu:
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"
xmlns:video="http://www.google.com/schemas/sitemap-video/1.1">
<url>
<loc>https://www.orneksite.com/video-sayfa.html</loc>
<video:video>
<video:thumbnail_loc>https://www.orneksite.com/thumbnail.jpg</video:thumbnail_loc>
<video:title>SEO İçin Video Kullanımı</video:title>
<video:description>SEO için video içeriklerin önemi ve optimizasyonu hakkında bilgi sağlar.</video:description>
<video:content_loc>https://www.orneksite.com/video.mp4</video:content_loc>
<video:duration>120</video:duration>
</video:video>
</url>
</urlset>
Video sitemap dosyasını düzenlerken dikkat etmeniz gerekenler:
- Başlık ve açıklamalar optimize edilmelidir.
- Videoların küçük resimleri (thumbnails) yüksek çözünürlükte olmalıdır.
Görsel Sitemap:
Görsellerin arama motorları tarafından taranmasını ve indekslenmesini sağlar.
Örnek Görsel Sitemap Kodu:
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"
xmlns:image="http://www.google.com/schemas/sitemap-image/1.1">
<url>
<loc>https://www.orneksite.com/urun-sayfasi.html</loc>
<image:image>
<image:loc>https://www.orneksite.com/gorsel.jpg</image:loc>
<image:caption>Ürün Tanıtımı</image:caption>
<image:title>Örnek Ürün Görseli</image:title>
</image:image>
</url>
</urlset>
Görsel sitemap dosyasını düzenlerken dikkat etmeniz gerekenler:
- Görsel başlıkları ve açıklamaları SEO uyumlu olmalıdır.
- Alternatif metin (alt text) ile görseller daha anlamlı hale getirilmelidir.
CMS ve Web Teknolojilerinde Sitemap.xml Oluşturma Yöntemleri #
İçeriğimizin bu kısmında WordPress, Shopify, PHP ve ASP.NET gibi popüler platformlarda sitemap.xml dosyasının nasıl oluşturulacağı ve yapılandırılacağı detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Her platform için pratik kod örnekleri ve yapılandırma adımları verilmiştir.
1. WordPress’te Sitemap.xml Nasıl Oluşturulur? #
WordPress, SEO dostu yapısıyla sitemap oluşturma işlemini oldukça kolaylaştırır. Hem eklentiler hem de manuel yöntemler kullanılabilir.
1.1. Eklentiler ile Sitemap Oluşturma #
Yoast SEO Eklentisi:
- WordPress panelinize giriş yapın.
- Eklentiler > Yeni Ekle yolunu izleyin.
- Yoast SEO eklentisini aratın ve yükleyin.
- SEO > Genel > Özellikler sekmesine gidin ve XML Site Haritaları seçeneğini etkinleştirin.
Oluşturulan sitemap URL’si:
https://www.siteadi.com/sitemap_index.xml
1.2. Manuel Sitemap Oluşturma (PHP Kod ile) #
functions.php Dosyasına Eklenen Kod:
add_action('init', function() {
$urls = [
home_url(),
home_url('/hakkimizda/'),
home_url('/iletisim/')
];
$xml = '<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>';
$xml .= '<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">';
foreach ($urls as $url) {
$xml .= '<url>';
$xml .= '<loc>' . esc_url($url) . '</loc>';
$xml .= '<lastmod>' . date('Y-m-d') . '</lastmod>';
$xml .= '<changefreq>weekly</changefreq>';
$xml .= '<priority>0.8</priority>';
$xml .= '</url>';
}
$xml .= '</urlset>';
header('Content-Type: application/xml');
echo $xml;
});
Bu kod, temel bir sitemap.xml dosyası oluşturur ve URL’leri otomatik olarak ekler.
2. Shopify’da Sitemap.xml Nasıl Oluşturulur? #
Shopify, otomatik olarak bir sitemap oluşturur ve her mağaza için varsayılan olarak hazır bir dosya sunar.
2.1. Varsayılan Sitemap Kontrolü #
Varsayılan URL:
https://www.siteadi.com/sitemap.xml
2.2. Sitemap’i Özelleştirme #
Shopify’da doğrudan manuel değişiklik yapılamaz ancak uygulamalar kullanılabilir:
- SEO Manager App: Otomatik site haritaları oluşturur.
- Plug In SEO App: Sayfa ve ürün optimizasyonlarını yönetir.
2.3. Özel Sayfalar Eklemek İçin Robots.txt Dosyası #
Shopify’da robots.txt.liquid dosyasına özel yönlendirmeler eklenerek sayfalar hariç tutulabilir:
User-agent: *
Disallow: /checkout/
Allow: /products/
Sitemap: https://www.siteadi.com/sitemap.xml
3. PHP Tabanlı Sunucularda Sitemap.xml Nasıl Oluşturulur? #
PHP kullanarak sitemap oluşturmak, dinamik içerikler için esnek bir çözüm sunar.
3.1. Dinamik Sitemap Kod Örneği (PHP): #
<?php
header('Content-Type: application/xml; charset=utf-8');
echo '<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>';
echo '<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">';
$urls = [
"https://www.siteadi.com/",
"https://www.siteadi.com/blog/",
"https://www.siteadi.com/urunler/"
];
foreach ($urls as $url) {
echo '<url>';
echo '<loc>' . $url . '</loc>';
echo '<lastmod>' . date('Y-m-d') . '</lastmod>';
echo '<changefreq>daily</changefreq>';
echo '<priority>0.8</priority>';
echo '</url>';
}
echo '</urlset>';
?>
Bu kod, dinamik olarak sitemap oluşturur ve lastmod, changefreq ve priority gibi önemli etiketleri otomatik olarak ekler.
4. ASP.NET Tabanlı Sunucularda Sitemap.xml Nasıl Oluşturulur? #
ASP.NET projelerinde sitemap oluşturmak için XML dosyaları manuel olarak hazırlanabilir veya dinamik yöntemler kullanılabilir.
4.1. Web.config Dosyası ile Sitemap Yönlendirme #
Web.config Dosyası Örneği:
<system.webServer>
<rewrite>
<rules>
<rule name="Redirect to Sitemap" stopProcessing="true">
<match url="^sitemap.xml$" />
<action type="Rewrite" url="sitemap-handler.ashx" />
</rule>
</rules>
</rewrite>
</system.webServer>
Bu yapılandırma, isteklere dinamik olarak cevap vermek için bir handler kullanır.
4.2. C# ile Dinamik Sitemap Oluşturma #
Handler Kod Örneği (sitemap-handler.ashx):
<%@ WebHandler Language="C#" Class="SitemapHandler" %>
using System;
using System.Web;
public class SitemapHandler : IHttpHandler
{
public void ProcessRequest(HttpContext context)
{
context.Response.ContentType = "application/xml";
context.Response.Write(@"<?xml version=""1.0"" encoding=""UTF-8""?>
<urlset xmlns=""http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"">
<url>
<loc>https://www.siteadi.com/</loc>
<lastmod>" + DateTime.Now.ToString("yyyy-MM-dd") + @"</lastmod>
<changefreq>daily</changefreq>
<priority>1.0</priority>
</url>
</urlset>");
}
Sitemap Hataları Nasıl Tespit Edilir ve Çözülür? #
Sitemap oluştururken ya da yükleme sonrasında bazı hatalar yapılıyor olabilir. Bu hataların giderilmesi sitenin arama motoru botları tarafından daha sağlıklı taranabilmesi için gereklidir.
Aşağıda sık görülen bazı sitemap hataları ve çözümleri paylaşılmıştır:
Bozuk veya Hatalı URL’ler:
Sorun: Sitemap dosyanızda 404 (Not Found) veya 500 (Server Error) gibi hatalı URL’ler yer alabilir.
Çözüm: Google Search Console veya Screaming Frog gibi araçlarla tarama yaparak bozuk URL’leri tespit edin ve kaldırın.
Geçersiz Format ve Kodlama Hataları:
Sorun: XML formatında yapılan hatalar sitemap’in okunmasını engeller.
Çözüm: XML doğrulama araçlarını (örneğin, XML Sitemap Validator) kullanarak dosyanızı kontrol edin.
Yinelenen Sayfalar ve Parametreli URL’ler:
Sorun: Aynı içeriğe sahip farklı URL’ler tarama bütçesini boşa harcar.
Çözüm: Canonical etiketler ekleyerek yinelenen içeriklerin önüne geçin.
Eksik veya Yanlış Güncelleme Tarihleri:
Sorun: <lastmod> etiketi doğru bir şekilde belirtilmezse güncel içerikler fark edilmez.
Çözüm: Sayfa güncellemeleri sonrası sitemap dosyasını da güncelleyin.
Sitemap ve Mobil SEO İlişkisi #
Mobil öncelikli indeksleme (Mobile-First Indexing) algoritması, mobil dostu web sitelerini önceliklendirdiği için sitemap’lerin de mobil uyumlu olması önemlidir.
Mobil Sitemap Örneği:
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9"
xmlns:mobile="http://www.google.com/schemas/sitemap-mobile/1.0">
<url>
<loc>https://m.orneksite.com/urun.html</loc>
<mobile:mobile/>
</url>
</urlset>
Mobil sitemap dosyasını düzenlerken dikkat etmeniz gerekenler:
- AMP (Accelerated Mobile Pages) sayfalarınızı sitemap’e ekleyin.
- Mobil hızı optimize edin ve test araçlarını kullanarak doğrulama yapın.
Sitemap Protokolü Nasıl İşler? #
Protokolün Temel Kuralları:
Desteklenen Formatlar:
- XML, TXT, RSS ve Atom Feed formatları kullanılabilir.
Dosya Boyutu ve URL Sınırı:
- Bir sitemap dosyası en fazla 50 MB veya 50.000 URL içerebilir.
Parçalı Sitemap Örneği:
<sitemapindex xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
<sitemap>
<loc>https://www.orneksite.com/sitemap1.xml</loc>
<lastmod>2023-12-28</lastmod>
</sitemap>
<sitemap>
<loc>https://www.orneksite.com/sitemap2.xml</loc>
<lastmod>2023-12-28</lastmod>
</sitemap>
</sitemapindex>