SERP’in Dijital Pazarlamadaki Önemi Nedir? #

Arama motoru sonuç sayfaları, dijital pazarlama stratejinizin başarısında kritik bir rol oynar. 

Çünkü arama motoru sonuç sayfaları:

• Potansiyel müşterilerinizle ilk temas noktanızdır.
• Marka görünürlüğünüzü doğrudan etkiler.
• Kullanıcı davranışlarını şekillendirir.
• Dönüşüm oranlarınızı etkiler.
• Organik ya da ücretli arama motoru trafiği alabileceğiniz alandır.

SERP’in Temel Bileşenleri Nelerdir? #

Arama motorlarında yapılan her sorguda birçok farklı kritere bağlı olarak birbirinden farklı SERP görünümlerine şahit olmuşsunuzdur. SERP’in görünümünde gerçekleşen bu değişiklikleri anlayabilmek için SERP’in bileşenlerini ve özelliklerini anlamak gerekir.

SERP’in temel bileşenlerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

1. Organik Sonuçlar #

Organik sonuçlar, arama motorunun algoritmaları tarafından doğal olarak sıralanan web kaynaklarıdır. 

SERP’te görünen organik sonuçlar şu ögeleri içerir:

• Başlık etiketi (Title tag)
• Meta açıklama (Meta description)
• URL yapısı

Eğer ilgili çalışmalar gerçekleştirilmiş ise aşağıdaki ögeler de SERP’te organik sonuçlarda gösterilebilir:

• Zengin sonuç snippet’leri (Rich snippets)
• Breadcrumb navigasyon
• Site Links (Site linkleri)

Yukarıda örnek bir organik arama sonucu görebilirsiniz. İlgili görselde:

• Yeşil renkli ok işareti: URL ögesini
• Sarı renkli ok işareti: Başlık etiketini
• Turkuaz renkli ok işareti: Meta açıklamayı göstermektedir.

2. Ücretli Reklamlar #

Ücretli reklamlar genellikle SERP’in üst kısmında veya sağ tarafında görünür ve şunları içerir:

• PPC (Pay-Per-Click) reklamları
• Alışveriş reklamları
• Yerel işletme reklamları

Aşağıda “spor ayakkabı modelleri” sorgusu yapan bir kullanıcının karşısına çıkan ücretli reklam sonucunu görmektesiniz. SERP’te gösterilen sponsorlu reklamlarda üst kısımda aşağıdaki görselde kırmızı kutucuk içinde gösterildiği gibi bir “Ücretli sponsorlu reklam” ifadesi görebilirsiniz.

SERP Özellikleri Nelerdir? #

SERP yalnızca organik arama sonuçlarını ve ücretli reklam sonuçlarını göstermez. Aynı zamanda kullanıcı arama niyetine ve yapılan sorgunun mahiyetine göre farklı formatlarda sunulan sonuçları da içerir. Arama motoru sonuç sayfasında yer alan bu tarz farklı gösterimler “SERP Özellikleri” olarak adlandırılır.

Aşağıda bazı SERP özelliklerini örnekler ile paylaşacağız. 

Başlıca SERP (Search Engine Result Pages) özellikleri aşağıdakilerdir:

• Featured Snippets (Öne çıkan özellikler)
• Bilgi Grafikleri (Knowledge Graph)
• İnsanlar bunu da sordu (People Also Ask – PAA) 
• Görsel paketi (Image Pack),
• Yerel Paket (Local Pack)
• Site bağlantıları (Site Links)
• Videolar (Videos)
• Detaylı Makale (In-Depth Article)
• Bilgi Kartı (Knowledge Card)
• İlgili Aramalar (Related Searches)
• Google Translate (Translate)
• Kur Paketi (Currency Pack)
• Yapılacaklar – Turistik Yerler (Things to Do & Top Sights)
• Kitaplar (Books)
• Sözlük (Dictionary)
• Şarkı Sözleri (Lyrics)
• Filmler (Movies)
• Haber kutusu (News Box),
• Yorumlar (Reviews),
• Tweetler (Tweets),
• En İyi Hikayeler (Top Stories),
• Otel Paketi (Hotels Pack),
• İşler (Jobs),
• Uçuş Paketi (Flights Pack),
• Tarifler (Recipes),
• Ücretli arama sonuçları (Google Ads Sonuçları ve Reklamlar)

Featured Snippets (Öne çıkan özellikler) #

Featured snippets yani “Öne çıkan özellikler” SERP’te gösterilen özelliklerin başında gelir. Featured snippetsi tanımlamak için aşağıdaki ifadeleri kullanabiliriz.

• Sıfırıncı pozisyon (Position zero): Featured snippets SEO jargonunda sıfırıncı sıra olarak tanımlanır. Tüm organik sonuçların ve ücretli reklamların üstünde gösterilir.
• Soru-cevap kutuları: Genellikle spesifik bir “nedir” sorusuna yönelik verilmiş spesifik bir yanıtı içerir.
• Nasıl yapılır kılavuzları: Özellikle “nasıl” sorusuna yönelik verilen rehber niteliğindeki yanıtlar da burada gösterilebilir.

Aşağıda bir Featured snippet örneğini bulabilirsiniz:

Bilgi Grafikleri (Knowledge Graph) #

Knowledge Graph ya da Türkçe ifadeyle “Bilgi Grafikleri” arama motoru sonuç sayfasında gösterilen önemli özellikler arasındadır.. Bilgi grafiklerinde genellikle “yer” “insan” “şirket” vb. gerçek dünya varlıkları ya da kavramlara ilişkin özet bilgiler sunulur. Bunlara web entity (web varlığı) da diyebiliriz.

Bilgi grafiklerini oluşturan bazı bileşenler şunlardır:

• Knowledge Graph paneli
• Yerel işletme bilgileri
• Ünlü kişi bilgileri

Bilgi grafikleri için aşağıda bir örnek bulabilirsiniz:

İnsanlar bunu da sordu (People Also Ask – PAA) #

SERP’te yapılan aramalarda kullanıcıların aradıkları sorularla ilgili daha fazla detaya hızlıca erişebilmesi için sunulan soru ve yanıtlardan oluşan kısayollardır:

Görsel paketi (Image Pack) #

Yapılan aramalar için şayet bir görsel paketi sunulabilir ise image pack özelliğiyle sonuç döndürülebilir. Aşağıda bir “Image Pack” sonucu örneği bulabilirsiniz.

Yerel Paket (Local Pack) #

Yerel Paket ise, Google Maps’te kayıtlı olan işletmelerin ve adreslerin listelendiği SERP sonucudur. Aşağıda örnek bir local pack sonuç sayfası bulabilirsiniz:

Site bağlantıları (Site Links) #

Google tarafından 21 Kasım 2024 tarihinde Google Search Console’dan düzenlenme özelliği kullanımdan kaldırılan bir de Sitelinks özelliği var.. Artık bu özelliği düzenlemek için erişim yok 🙂 Ancak yine de  SERP’te gösterilen özelliklerden bir tanesi.

 Aşağıda bir sitelinks örnek paylaştım::

Videolar (Videos) #

Video sonuçları, kullanıcı arama sorgusu şayet birden fazla video ile ilişkilendirilir ise ve arama niyetinde video içerikleri görmek gibi bir amaç var ise SERP’te gösterilen sonuçlardır.

Aşağıda Video sonuçlarının yerleştirildiği bir SERP görünümü inceleyebilirsiniz:

Detaylı Makale (In-Depth Article) #

Bilimsel araştırmalar ve akademik makaleler ile ilişkili sorgularda kullanıcıların karşısına çıkartılan SERP özelliğidir. Aşağıda bir örneğini inceleyebilirsiniz:

Bilgi Kartı (Knowledge Card) #

Bilgi kartları, Knowledge Graph’ten farklı olarak, tablo ya da grafik biçiminde sunulabilen bilgilerin ve daha az karmaşık bilgilerin sunulduğu temsili ifade eder. 

Aşağıda bilgi kartı örneğini inceleyebilirsiniz:

İlgili Aramalar (Related Searches) #

İlgili aramalar (related searches) SERP özelliği, Google’da yapılan bir kullanıcı araması sonrasında, aratılan konuya ilişkin diğer kullanıcıların yaptıkları benzer aramaları ve diğer arama örneklerini listeler.

Aşağıda Related Searches özelliğinin bir örneğini inceleyebilirsiniz:

SERP Optimizasyonu Nasıl Yapılır? #

SERP optimizasyonu, üzerinde SEO çalışması yürütülecek web kaynağının (web sitesi, Google Benim İşletmem kaydı, YouTube kanalı vb.) arama motoru sonuç sayfasında hedefleyeceği kitlenin yapacağı olası aramalar neticesinde karşısına öncelikli olarak çıkabilmek için yürütülen iyileştirme çalışmalarına verilen isimdir. 

SERP optimizasyonu çalışmalarda dikkat edilmesi gereken ana hususlar: 

• Web kaynağının niteliği: Web kaynağı nedir, ne sunar, nasıl sunar?
• Hedeflenen kullanıcıların arama alışkanlıkları: Metin arama (text search), sesli arama (voice search),, arama sorguları (keyword, query)
• Sunulacak içeriğin türü: Video, görsel, düz metin, kitap, e-ticaret sayfası vb. ne olduğudur.

Tüm bu konularda netleştikten sonra sunulacak içeriğin kullanıcının arama amacına yönelik yanıt vermesi sağlanır. Örneğin, SERP’te ön plana çıkartılmak istenen içerik türü Video içerik ise, video başlığı, açıklama metni, transkript içeriği, video metadata işaretlemeleri vb. konularda iyileştirmeler yapılır. Tüm bu iyileştirme çalışmaları da hedeflenen kullanıcıların arama alışkanlıklarına göre ve rekabete girilecek içerik yayıncılarının davranışlarına göre belirlenir.

SERP Optimizasyonu için yapılabilecek çalışmaları şu şekilde sıralayabiliriz:

Teknik Optimizasyon #

Meta Etiketler ve Yapısal Veriler

<title>Ana Başlık - İkincil Anahtar Kelime | Marka Adı</title>
<meta name="description" content="Kullanıcı odaklı, açıklayıcı ve aksiyon çağrısı içeren 155-160 karakterlik meta açıklama.">

• Title tag optimizasyonu (50-60 karakter)
• Meta açıklama optimizasyonu (155-160 karakter)
• Schema markup implementasyonu
• Canonical URL yapılandırması

URL Yapısı Optimizasyonu

• Kısa ve öz URL’ler kullanın
• Anahtar kelimeleri URL’de mantıklı şekilde kullanın
• Tire (-) kullanarak kelimeleri ayırın
• Alt klasör yapısını düzenli tutun

İçerik Optimizasyonu #

Featured Snippet Optimizasyonu

Featured snippet’lerde yer almak için:

• Soru-cevap formatında içerik oluşturun
• Adım adım talimatlar verin
• Tablolar ve listeler kullanın
• Özet paragraflar ekleyin

PAA (People Also Ask) Optimizasyonu

• İlgili soruları araştırın
• Kapsamlı FAQ sayfaları oluşturun
• Uzun kuyruklu anahtar kelimeleri hedefleyin
• Yapılandırılmış veri işaretlemesi kullanın

Kullanıcı Deneyimi Optimizasyonu #

Tıklama Oranı (CTR) İyileştirme

Organik CTR’ı artırmak için:

• Dikkat çekici başlıklar yazın
• Aksiyon çağrıları ekleyin
• Güncel tarihler kullanın
• Rakamlar ve istatistikler ekleyin

Mobil Optimizasyon

Mobil SERP’ler için:

• Hızlı yüklenen sayfalar oluşturun
• Mobil uyumlu tasarım kullanın
• AMP sayfaları implementasyonunu değerlendirin
• Yerel SEO optimizasyonu yapın

SERP İzleme ve Analizi Nasıl Yapılır? #

SERP izleme ve analizi yapmak için, öncelikle analizi gerçekleştirilmek istenen içerik belirlenir. Bu bir web sayfası, bir görsel ya da bir video içeriği olabilir. İzleme yapılacak bu içeriğin performansını değerlendirmek adına takip edilmesi gereken metrik belirlenir.

SERP İzlerken Takip Edilecek Temel Metrikler Nelerdir? #

İzlenmesi gereken önemli metrikler:

• Sıralama pozisyonları
• Tıklama oranları (CTR)
• Görüntülenme sayıları
• Ortalama sıralama pozisyonu

SERP Analiz Araçları Nelerdir? #

Takip edilecek metrikler de tespit edildikten sonra, içeriğin türüne ve performans analizlerinin takip edilebileceği araca karar verilir. 

Aşağıda SERP analizi yaparken kullanılabilecek araçlar listelenmiştir:

Google Search Console

Google Search Console, Google tarafından web yöneticilerinin web sitesi performanslarını ve yaşanan sorunları takip edebilmesi için geliştirilmiş ve en çok kullanılan araçlardan biridir.

Search Console ile aşağıdaki SERP analizleri gerçekleştirilebilir:

• Performans raporlarını analiz edin
• Sayfa bazlı metrikleri izleyin
• Arama sorgularını inceleyin
• Teknik sorunları tespit edin

Diğer SEO Araçları

Google Search Console dışında aşağıdaki araçlar da yine SERP incelemesi ve analizi yaparken kullanılabilir: 

• Ahrefs
• SEMrush
• Moz Pro
• Screaming Frog

Bu araçların tamamı aylık ya da yıllık lisans ücreti ile ücretlendirilmektedir.

SERP Trendleri ve Geleceği #

Arama motorları ve web teknolojileri her geçen gün gelişmektedir. SERP özellikleri de yaşanan bu gelişmeler çerçevesinde sürekli gelişmekte, arama motorları tarafından kullanıcı sorgularına yönelik yanıtlar farklı biçimlerde sunulmaktadır.

Aşağıda bazı SERP trendlerini ve arama motoru sonuç sayfasının geleceğine ilişkin bazı ön görüleri bulabilirsiniz:

Güncel SERP Trendleri Nelerdir? #

• Yapay zeka destekli arama sonuçları: Özellikle Google’ın 2024’ün sonunda ABD’de denemeye başladığı yapay zeka destekli arama sonuçları yakın gelecekte gündemimizde daha fazla yer alacak gibi duruyor. Google’ın yapay zeka aracı Gemini’yi Chrome tarayıcılara entegre etmesiyle geliştirdiği entegrasyon süreçleri, arama motoru sonuç sayfalarında da Yapay Zeka tarafından generate edilmiş sonuçların gösterimiyle devam edecek gibi görünüyor.
• Görsel arama entegrasyonu: Google’da halihazırda zaten görsel arama yapılabiliyor. Ancak özellikle yapay zekanın de algoritma ve sıralama süreçlerine dahil olmasıyla birlikte bu özelliğin gelişerek devam etmesini bekliyorum.
• Sesli arama optimizasyonu: Voice Search özelliği de yine Google tarafından ve diğer birçok arama motoru tarafından mevcutta kullanılan arama yöntemlerinden biri. Ancak büyük dil modellerinin ve yapay zekanın web kaynaklarını artık hem abstractive hem de extractive olarak çok daha nitelikli anlamlandırabiliyor olması sesli arama sonuçlarına ilişkin gelecekte karşımıza farklı SERP özellikleri olarak çıkacaktır diye tahmin ediyorum.

SERP’te Güçlenmek Adına Stratejiler Nelerdir? #

Arama motoru sonuç sayfasında etkin bir şekilde yer almak ve içeriğinizin türü ne olursa olsun üst sıralarda konumlanmak istiyorsanız aşağıdaki konulara dikkat etmelisiniz:

• E-A-T prensiplerini güçlendirin. İçerikleriniz uzmanlığını ispat etmeli, kullanıcı dostu olmalı, güvenilir bilgiler içermelidir.
• Video içerik optimizasyonu yapın. Özellikle video içeriklerde meta data eklenmesi ve video başlıkları ile açıklamalarının optimize edilmesi kritik öneme sahip optimizasyonlardır.
• Yerel SEO’ya odaklanın. Kullanıcılar artık daha küçük kümelere bölünerek genel kullanıcı davranışlarından yapılan çıkarımlara göre gruplanıyorlar. Bu çerçevede yerel SEO çalışmalarına odaklanmak ve micro kitleleri hedeflemek doğru bir yaklaşım olacaktır.
• Mobil öncelikli indexleme için hazırlanın. Mobil kullanıcı sayısı ve web kaynaklarının mobilden çektiği ziyaretçi sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu çerçevede web siteniz eğer mobil uyumlu değilse çok şansınız yok demektir.